Meer dan ooit klaar voor energietransitie

‍Van 17 tot 22 september 2024 was Hannover het episch centrum van het wegtransport. Heel wat wereldpremières en zo goed als alle leveranciers die er hun nieuwe producten aan het grote publiek kwamen voorstellen. Net als in 2022 waren we getuige van een flink aantal exposanten die klaar lijken voor emissievrij wegtransport.

Het wegtransport wordt nog altijd gedomineerd door de dieselmotor, en dit zal nog enkele jaren het geval zijn. Een wereldforum als de IAA is vanzelfsprekend de plek bij uitstek waar exposanten hun toekomstig aanbod in de kijker willen plaatsen. Het bleef echter niet bij de traditionele truckfabrikanten die voertuig tentoonstelden op alternatieve aandrijvingen. Er waren ook opvallend veel standhouders die binnen afzienbare tijd ook een antwoord willen bieden aan ondernemers die op zoek naar laadinfrastructuur voor elektrische en andere voertuigen.

Mercedes-Benz eActros 600 is International Truck of the Year

Daimler Truck beet traditioneel de spits af op de IAA, met een preview op zondagavond. We hoorden er meteen de boodschap dat de transportsector klaar is voor de energietransitie, maar dat de Europese overheidsinstanties nog een heel lange weg hebben af te leggen om al die nieuwe voertuigen van stroom, en in mindere mate ook van waterstof, te voorzien. Deze boodschap kwam ook aan bod tijdens de persconferentie van andere vrachtwagenconstructeurs.

Daimler Truck toonde de weg naar duurzaam transport, met een uitgesproken focus op decarbonisering en digitalisering. Eén voor één passeerden de emissievrije oplossingen langs de catwalk, maar de ‘ster’ van de avond bleek eens te meer de eActros 600. Met zijn nieuwe elektrische vlaggenschip wil de Duitse vrachtwagenbouwer het langeafstandstransport koolstofvrij maken.

Dankzij de hoge accucapaciteit van meer dan 600 kWh en een nieuwe in huis ontwikkelde e-as heeft de eActros 600 een actieradius van 500 km zonder tussentijds laden. Dit rijbereik wordt onder zeer realistische praktijkomstandigheden met een MTM van 40 ton bereikt en kan afhankelijk van de rijstijl en route nog aanzienlijk worden overschreden. Daimler Trucks maakt zich sterk dat de eActros 600 per dag meer dan 1.000 km kan afleggen. Dit wordt mogelijk gemaakt door tussentijds laden tijdens de wettelijk verplichte pauzes van de chauffeur (en zelfs zonder Mega Watt Charging), op voorwaarde dat er voldoende laadmogelijkheden aanwezig zijn.

10 liter per 100 km

Tijdens de preview kwam Daimler ook uitgebreid terug op de testrit die door twee bijna-serierijpe prototypes van de eActros 600 werden afgelegd. Op zeven weken werd 15.000 km afgelegd in 22 Europese landen. Beide trucks reden met een MTM van 40 ton en gebruikten alleen openbare laadstations. Over de hele rit kon het prototype een gemiddeld verbruik noteren van 103 kWh per 100 km. Omgerekend naar de energie-inhoud van diesel komt dit overeen met een dieselverbruik van ca. 10 liter per 100 km. Op tal van dagetappes zou het zelfs theoretisch mogelijk zijn geweest om een actieradius van meer dan 600 km te bereiken zonder tussentijds laden. Gemiddeld kon ongeveer 25 procent van het verbruik met gerecupereerde energie worden gedekt.

Afhankelijk van onder meer de route, het reliëf en de temperatuur varieerde het dagelijks verbruik tussen 85 kWh per 100 km – tijdens de afdaling van Madrid naar Bilbao (ca. 360 km) onder zeer gunstige omstandigheden – en 140 kWh per 100 km van Alta naar de Noordkaap (ca. 240 km) bij een minimumtemperatuur van 7° C en deels over onverharde wegen.

De serieproductie van de eActros 600 is voorzien voor november van dit jaar.

International Truck of the Year

De feeststemming rond de eActros 600 op de IAA in Hannover werd onderstreept met de ultieme erkenning voor dit voertuig door vakjournalisten uit 24 Europese landen. Na afloop van de persdag op maandag 16 september werd de eActros 600 verkozen tot vrachtwagen van het jaar.

In de motivering prees de jury het innovatieve algemene technologische concept van de zware langeafstandstruck, die indruk maakte met zijn moderne aandrijftechnologie, hoge energie-efficiëntie en de actieradius van 500 km zonder tussentijds laden.  

Software defined voertuigen

Naast het CO2-neutraal maken van het transport wil Daimler Truck ook een leidende rol spelen in de digitale transformatie en richt het zijn blik op software defined bedrijfsvoertuigen.

De nieuwe generatie trucks, zoals de eActros 600 en de Actros L, beschikt al over een verbeterde mechatronische architectuur. Hierdoor kunnen gegevens tot twintig keer sneller worden verwerkt dan voorheen. Naast verbeterde functies in de nieuwste veiligheidssystemen zoals Active Brake Assist 6 of Active Sideguard Assist 2, zorgt dit ook voor een verbeterd chauffeurscomfort en connectiviteit. Hiertoe behoort bijvoorbeeld ook de Multimedia Cockpit Interactive 2 of de functie Connected Traffic Warning, die gevarenwaarschuwingen kan detecteren en deze kan doorgeven aan voertuigen in de directe omgeving.

Om het volledige potentieel van software te benutten en een mogelijke grote sprong voorwaarts te maken, zal het nodig zijn om het aantal gedecentraliseerde regeleenheden met hun verschillende besturingssystemen te verminderen en de mechatronische architectuur volledig opnieuw te definiëren.

Software defined voertuigen zullen in de toekomst maatwerktoepassingen van zowel Daimler Truck als klanten en externe leveranciers bieden, die veel verder reiken dan de huidige truckfunctionaliteiten, vooral op het gebied van veiligheid, comfort en efficiëntie. Het is bijvoorbeeld denkbaar dat het voertuig de chauffeur en andere weggebruikers nog beter kan beschermen door gevaren te herkennen, lang voordat menselijke zintuigen dat kunnen. Of een parkeerplaats inclusief laadstation en douchecabine kunnen reserveren.

‍

TLV magazine sprak met Ben Geybels, CEO van Group-GTS

Tijdens de voorbije Transport & Logistics Awards mocht Ben Geybels namens Group-GTS  de ‘Green Truck Award’ in ontvangst nemen. De duurzaamheidsstrategie van deze onderneming gaat echter een pak verder dan investeringen in een groen wagenpark.

Interview: Jan Soenen en Shannon Van den Borre

Als we het kantoorgebouw van Group-GTS in Geel binnenwandelen, worden we niet alleen overdonderd door de hartelijke ontvangst, maar ook door de indrukwekkende collectie aan memorabilia uit de autosport, wielrennen, voetbal,… . Een ‘uit de hand gelopen passie’, zegt onze gesprekspartner. We zijn echter naar Geel afgezakt om het over die andere passie te hebben, met name het streven naar duurzaam transport.

TLV magazine: Gefeliciteerd Ben met de overwinning van Group-GTS in de categorie ‘Green Truck Award’. Wat hebben jullie de voorbije jaren gedaan om het wagenpark te verduurzamen?

Ben Geybels: De eerste stap die we gezet hebben, is ons laten omringen door externe professionele partijen. We hebben samen met ons gevoel, dit verhaal laten aftoetsen met data en op die manier een duurzaamheidsstrategie ontwikkeld.

Dit gaat niet enkel over het type brandstof maar ook over onze gebouwen, de bezettingsgraad van onze vloot tot zelf ecologisch werken met data. Eén aspect hiervan is dus alternatieve brandstoffen. Hier hebben we gekozen voor een hybride aanpak. We willen de klant namelijk een keuzepallet aanbieden. Vijf jaar geleden was dit bijvoorbeeld LNG. Vandaag hebben we zestien LNG-trucks. Als ik de tijd kon terugdraaien, had ik dit niet gedaan. Het was toen echter onmogelijk te voorspellen dat de gasprijzen zo dramatisch zouden stijgen.

Daarna zijn we gaan onderzoeken wat we konden doen met elektrische trucks in onze werking. We hebben nu onze eerste elektrische terminaltrucks van Terberg in gebruik.

En nu ligt de focus op HVO. Achttien procent van onze vloot is aan het rijden met HVO100. Dit zorgt voor een enorme CO2-reductie. Anderhalf jaar geleden hebben we getest met waterstof, maar deze technologie staat nog niet ver genoeg.

Ons keuzepallet wordt vervolledigd met ons multimodaal aanbod. Ik denk dat Group GTS daar toch een vrij unieke aanpak in heeft. We zijn zelf een middelgrote onderneming en dat geeft ons de ruimte om de strategie van onze klant te volgen. Wij zijn nog flexibel genoeg om onze eigen strategie bij te sturen naar de wensen van de klant en we reageren razendsnel.

TLV: En de klanten zijn bereid om mee te betalen voor deze duurzame aanpak?

BG: Het is een voordeel wanneer klanten bereid zijn om mee te investeren in oplossingen. Kijk bijvoorbeeld naar HVO100 en elektrische trucks: deze opties zijn momenteel duidelijk duurder dan klassieke diesel. Maar als je het klantenaandeel van LNG, elektrisch en HVO100 bij elkaar optelt, zien wij dat meer dan 20% bereid is om deze meerprijs te betalen. Bovendien merken wij dat deze klanten zo ook een langdurige samenwerking willen aangaan, mits wij blijven investeren in deze strategie. Dat is uniek, want in een traditionele sector zoals transport, evolueer je zo meer richting contractlogistiek waarbij langdurige samenwerkingen centraal staan.

Ondanks de hogere investeringen, houden wij ook een correcte marge over. Dat toont aan dat het dus zeker kan.

TLV: Group-GTS doet echter veel meer dan de vloot vergroenen… Jullie hebben zelfs een ‘Solutions & Sustainability’-afdeling binnen het bedrijf.
Vanwaar komt deze uitgesproken passie voor meer duurzaamheid?

BG: Er zijn drie belangrijke aspecten die het belang van een duurzaamheidsstrategie benadrukken. Ten eerste, laten we de wereld mooier achter voor de volgende generatie. Beter dan hoe wij hem zelf gekregen hebben. Vervolgens zie ik duurzaamheid als een nieuw businessmodel. Als laatste is er ook het wettelijk aspect. Wie niet overtuigd raakt door de eerste twee punten, zal uiteindelijk door de wetgever verplicht worden om mee te gaan in dit verhaal.

Wij zien bij onze klanten en partners al zeker een stevige mentaliteitswijziging. Je ziet wel dat er een bepaalde bedrijfsgrootte en structuur nodig is voor dergelijke investeringen. Hier maak ik me persoonlijk wel wat zorgen over collega-transporteurs. Wij proberen dan ook een brug te maken voor transporteurs die mee willen in het verhaal, maar het niet zelf kunnen. We staan open voor allerlei soorten partnerships.

We kunnen en moeten het niet allemaal alleen doen in deze wereld. Het zijn ook niet enkel de grote spelers die aan dit verhaal moeten schrijven. Ook de kmo’s moeten deze transitie inzetten.

We merken ook dat er heel wat bedrijven open staan voor overnames. Zelf zitten wij op gemiddeld één overname per jaar. Er zit natuurlijk ook wel een duidelijke strategie achter. Cultuur en added value zijn één van de belangrijkste aspecten. Verder kijken we ook nog naar geografische ligging, bestaande businessmodellen die aanvullend zijn op onze diensten, rendabiliteit enzovoort.  

De overnamegolf in de sector is gigantisch toegenomen. Waar we vroeger twee à drie relevante dossiers per jaar bekeken, krijg ik er nu evenveel per maand. Daar zijn volgens mij drie grote redenen voor. Allereerst draait het vaak om het gebrek aan opvolging. Daarnaast is de structuur van de onderneming onvoldoende om nog te voldoen aan de noden en wensen van de klanten, terwijl eigenaars en hun medewerkers heel vaak wel mensen zijn met passie en kennis van het vak. Wanneer wij een onderneming overnemen, merken wij dan ook dat zij onmiddellijk gebruik kunnen maken van onze structuur en expertise. Over de jaren heen, zijn we zo ook een kwalitatieve en oplossingsgerichte partner geworden.

Ten derde: soms krijg je een bod dat heel mooi is en dat gewoon goed voelt.

TLV: Jullie kwamen onder meer uit bij multimodale oplossingen. Wat moeten we ons daar bij voorstellen?

BG: De nabijheid van het Albertkanaal is zeker een bepalende factor. Bij de oprichting in 1983 was Group-GTS voor 100 procent een wegvervoerbedrijf. Vanaf 2016 zijn we voor een klein stuk de logistieke wereld beginnen verkennen. Op een gegeven moment is dat gegroeid tot vijftien procent van de omzet. Vandaag is 80 procent vertegenwoordigd door wegvervoer, vijftien procent logistiek (360.000 vierkante meter logistieke zone) en vijf procent multimodaal. Vijf jaar terug was dit laatste nog nul procent. Het multimodale kadert vooral in het keuzepallet waar ik het eerder over had. Wij groeien hier dus zeker in maar het is toch moeilijk om een marge te nemen op het multimodaal aanbod. Wij faciliteren dus eerder dan dat het een winstgevend model is voor Group-GTS. We zien dat procentueel zeker nog groeien maar gaan vooral stevig blijven inzetten op het vergroenen van ons wegtransport en logistiek.

We hebben zo, bijvoorbeeld, een unieke positie ingenomen in Limburg. Hier hebben we zestien hectare beschikbare grond verworven, die watergebonden is (naast het Albertkanaal). We dromen van de uitbouw van een smart logistics verhaal waar we een multimodaal platform kunnen connecteren met warehousing.

TLV: In jullie deelnamedossier is er sprake van ‘laaghangend fruit’ op het vlak van directe CO2-uitstoot?

BG: HVO100 is een directe oplossing die nu, vandaag, beschikbaar is. Hiervoor moeten we geen enkele technologie aanpassen. De aanpak van de bezettingsgraad van onze voertuigen is nog zo’n voorbeeld.

We onderscheiden ons door met onze data, tools, transportarchitectuur en expertise, de best mogelijke combinaties te maken. We combineren bijvoorbeeld met behulp van algoritmes import met export voor een hogere beladingsgraad. We spreken ook met andere transporteurs. Ik merk dat dit soms nog uit de comfortzone werken is voor sommige collega’s. Door persoonlijke gesprekken en duidelijke afspraken lukt het ons wel om vertrouwen op te bouwen.

De elektrische Terberg-terminaltrekkers zorgen ook voor reductie van onze CO2-uitstoot.

Goede huisvader

TLV: Wat zijn de verdere plannen rond elektrificatie?

BG: Vanaf het najaar is het de bedoeling om elektrische trucks te bestellen. In ons businessmodel zullen elektrische trucks in eerste instantie worden ingeschakeld voor onze containertransporten.

Wij gaan echter niet over één nacht ijs gaan. Bij dergelijke investeringen moet je als een goede huisvader te werk gaan. Wij gaan ons bevragen, testen, analyseren en resultaten afwegen. Wanneer dit plaatje klopt, gaan we investeren. Het LNG-verhaal is helaas een verlieslatend verhaal geworden, dat kan ook gebeuren, dat hoort bij ondernemerschap. Transitie kan enkel werken als je de zoveel mogelijk juiste keuzes maakt. Ondoordacht handelen is geen meerwaarde en je hebt tijd nodig om resultaten te zien. Berekeningsfouten en nalatige analyse kan het transitieproces naar duurzaam ondernemen met jaren vertragen. We zullen in geen geval onberedeneerd te werk gaan!

‍
‍Over Group-GTS

Het verhaal van Group-GTS begint in 1947 als Karel Geybels, de grootvader van Ben, van start gaat met het transport van aardappelen en steenkool. In 1983 richt Vital Geybels GTS Nv op, met focus op containertransport. Huidig CEO Ben Geybels komt in 2001 aan boord. Door verschillende acquisities en organische groei is Group-GTS ondertussen uitgegroeid tot een stevig uit de kluiten gewassen transport- en logistieke groep met vestigingen in Geel, Tessenderlo, Kallo en meerdere filialen en partnerships in Europa..

Group-GTS is met een vloot van ca. 700 vrachtwagens gespecialiseerd in containertransport, reefertransport, FTL & LTL warehousing en buitenstockage.

‍

‍

Vlaanderen legt samen met transportsector basis vast voor regelgeving rond emissievrije levering

Op 20 juni 2024 ondertekende TLV de kaderovereenkomst ‘duurzame stedelijke logistiek’. Deze tekst legt afspraken vast tussen de Vlaamse overheid, lokale overheden en private sectoren om op termijn te komen tot een emissievrije belevering van de Vlaamse steden. Het document moet de basis vormen voor een uniforme en heldere regelgeving.

Precies om deze uniformiteit te kunnen waarborgen is TLV mee ingestapt in een intensief en constructief stakeholdertraject van zes maanden. Alleen door mee aan tafel te zitten met alle betrokken partijen, kan je als sectororganisatie druk leggen op dit dossier. Tijdens dit traject werd gesproken over vrijstellingen, individuele toelatingen, handhaving, flankerende maatregelen (waaronder subsidies voor voertuigen en laadinfrastructuur) en het ambitieniveau.

De uitkomst werd neergeschreven in een kaderovereenkomst. Hierin worden afspraken gemaakt over de flankerende maatregelen, rolverdeling en prioriteiten waarin alle partijen zich kunnen vinden. Het gaat onder meer over de integratie van ZES (zero-emissiezones voor stadslogistiek) in het mobiliteitsbeleid van steden en gemeenten én het uitwerken van regelgeving, over de implementatie van handhavingssystemen én het stimuleren van de modal shift tot monitoring en evaluatie én het aanbieden van emissievrije vervoermiddelen en laadinfrastructuur. Deelnemende steden en gemeenten moeten ook de eigen vloot emissievrij maken, laad- en tankinfrastructuur hiervoor voorzien en gunningscriteria in hun aanbestedingen opnemen die emissievrije belevering aanmoedigen.

Geen verplichte invoering

Voor TLV is het belangrijk dat er in de tekst geen sprake is van een verplichte invoering van een zogenaamde ZES. Steden en gemeenten kunnen vrijwillig zo’n ZES invoeren. Al wil Vlaanderen toch liefst dat minstens alle centrumsteden dit zouden doen. Als een stad of gemeente de intentie heeft om een ZES in te voeren, dan zal dit ten minste 18 maanden van tevoren moeten aangekondigd worden.

Voor nieuw aangekochte bestelwagens is het nu de bedoeling om vanaf 2027 emissievrij te zijn, voor alle andere bestaande voertuigen binnen die categorie is dat 2033. Voor nieuwe N2- en N3-vrachtwagens en -tractoren is het ambitieniveau 2029, voor alle bestaande voertuigen werd dat 2035. Ook voor de toegelaten euronormen van voertuigen is een ambitieniveau opgenomen in de overeenkomst. Zo werd vastgelegd dat Vlaanderen de meest vervuilende voertuigen (voertuigen ouder dan 15 jaar) uit stadskernen weert.

Voertuigen waarvoor nog geen betaalbaar zero emissie-alternatief beschikbaar is, kunnen een vrijstelling krijgen. Die geldt tot wanneer dit zero emissie-alternatief wel beschikbaar is. Om in aanmerking te komen moet een voertuig wel vermeld zijn op een limitatieve lijst. Deze lijst wordt jaarlijks geactualiseerd. De verwachting is dat deze lijst steeds korter zal worden door de technologische evolutie. Daarnaast zijn er dezelfde vrijstellingen die vandaag al gelden in lage-emissiezones. Dit is onder andere het geval voor uitzonderlijke voertuigen.

Individuele toelating

Naast de vrijstellingen, kan je in een aantal gevallen een individuele toelating kopen. Dit is onder meer het geval voor emissievrije voertuigen met een lange levertermijn. Zo kan je de continuïteit van je transporten blijven garanderen wanneer de levering van het zero-emissievoertuig op zich laat wachten. Ook voertuigen die slechts uitzonderlijk in een ZES komen, kunnen een toelating aankopen. Je kan tot 12 keer per jaar en per ZES toegang krijgen, mits betaling van een toetredingskost. Deze betalende individuele toelating kan tot 24 uur na betreding zone aangevraagd worden. Het aankopen van een individuele toelating zal per ZES-zone moeten gebeuren. Om in aanmerking te komen moet er aan bepaalde voorwaarden voldaan zijn.

Om zero-emissiezones voor stadslogistiek zo eenvoudig mogelijk in te voeren, blijkt dat een handhavingssysteem aan de hand van slimme (ANPR-)camera’s het meest geschikt is. Tegelijkertijd zijn wegcontroles het meest aangewezen om buitenlandse voertuigen te vatten.

Met deze kaderovereenkomst kan een volgende Vlaamse Regering een regelgevend kader opstellen voor emissievrije zones voor vrachtvervoer in Vlaamse steden. Wanneer de Vlaamse Regering deze stappen gezet heeft, kunnen steden en gemeenten daarmee verder aan de slag gaan en dit opnemen in hun bestuursakkoord. Vlaamse steden zullen dus zelf kunnen beslissen op welk moment ze een zero-emissiezone invoeren. Tot slot zullen de transportsector en de steden betrokken worden in het vervolgtraject via een evaluatiecommissie.

‍