“De sector en de bedrijven zijn in mijn ogen een stuk professioneler geworden”
Frank van Thillo was 15 jaar lang secretaris van de MORA (Mobiliteitsraad Vlaanderen). Daarvoor was hij ook meerdere jaren actief als adviseur bij verschillende ministers op Vlaams en federaal niveau. En als federaal secretaris Logistiek en Wegvervoer vertegenwoordigde hij meerdere jaren de werknemers in de transportsector. Deze maand gaat hij op pensioen en wilden we het met hem nog een laatste keer hebben over mobiliteit, het verleden en de toekomst!
Interview: Lode Verkinderen en Céline Heirwegh
TLV magazine: Congestie is hét blijvend mobiliteitsprobleem waar niemand vat op lijkt te krijgen. Wat als jij drie beslissingen zou mogen nemen om die congestie te verbeteren, welke drie maatregelen zou jij nemen?
Frank van Thillo: Ik zou allereerst werk maken van een rechtvaardiger en slimmer prijsbeleid in de volledige transportsector, waarbij vooral gebruik belast wordt en niet het bezit en dit zowel voor personen- als goederenmobiliteit. Dat kan een kilometerheffing zijn, want het is immers wetenschappelijk aangetoond dat dit de meest efficiënte maatregel is die ons helpt bij het behalen van onze klimaatdoelstellingen. Maar er zijn ook andere mogelijkheden. Ik ben er mij van bewust dat dit een complexe maatregel is die zowel technisch, politiek als maatschappelijk de nodige tijd vraagt om op een correcte en sociale wijze te implementeren. Maar er rest ons geen keuze.
Vervolgens zou ik ervoor zorgen dat de fiets op een meer systematische manier deel uitmaakt van ons mobiliteitssysteem. Dit mag ook geen geitenwollensokkenmaatregel worden, maar één die ingebed is in ons economisch systeem. ‘Met belgerinkel naar de winkel’ vind ik hier een goed voorbeeld van. Handelaars in woonkernen zijn het best bereikbaar met de fiets.
Tot slot zou ik ervoor zorgen dat ons openbaar vervoer een stuk efficiënter en kwalitatiever wordt aangeboden. Hier zijn extra overheidsmiddelen voor nodig, maar zeker ook een moderner management gericht op het ontsluiten van knooppunten en een doorgedreven samenwerking met de verschillende aanbieders uit de privésector. Deze staan vaker garant voor efficiëntie en innovatie.
TLV: Wat beschouw je als je persoonlijke grootste nalatenschap of doorbraak voor de sector?
FVT: Dan ben ik zeker fier op het feit dat we er met de MORA in geslaagd zijn om de invoering van de kilometerheffing te laten doorgaan binnen een duidelijk afgelijnd kader dat de transportsector heeft behoed voor politieke uitwassen en wishful thinking-maatregelen. De operationalisering van de maatregel is best vlot verlopen, ondanks de grote veranderingen die het met zich meebracht.
En al iets langer geleden de introductie van code 95. Toen ik verantwoordelijk was voor de Europese cel van de ETF (vrachtvervoer over de weg), zijn we erin geslaagd om met de Europese sociale partners de beroepsopleiding centraal te zetten. Dit heeft de sector toch kwalitatiever, duurzamer, efficiënter en veiliger gemaakt.
TLV: Wat blijft na jouw heel diverse carrière je grootste ontgoocheling?
FVT: Dat ligt ook weer bij het dossier kilometerheffing omdat de vorige Vlaamse regering er niet in geslaagd is om die door te trekken naar de personenmobiliteit. Dat getuigt voor mij van een gebrek aan politieke moed. De voorbereidingen stonden in de steigers, de maatschappelijke debatten waren gevoerd en toch heeft ze om electorale redenen besloten om dit af te voeren. Er is veel tijd verloren gegaan want de maatschappelijke en technologische evolutie is van die aard dat je het hele debat opnieuw moet voeren. Daarbij komt dat je zo’n maatregel niet in één legislatuur kan invoeren en dus zijn we weer voor minimum tien jaar vertrokken.
TLV: Hoe zag je de gemiddelde transporteur evolueren in die periode?
FVT: Ik zie veranderingen op twee belangrijke momenten. Het protest tegen de hoge dieselprijzen in 2000 toen de sector weliswaar zeer solidair was, maar in mijn ogen de langetermijnstrategie nog ontbrak. Toen de sector zich weer moest manifesteren in 2015 was er terug die solidariteit, maar toonde de sector veel meer zakelijk inzicht en maatschappelijke verantwoordelijkheid. De sector en de bedrijvenzijn in mijn ogen een stuk professioneler geworden.
De uitdaging om te ondernemen binnen een vrij stringente Europese regelgeving is geen evidentie. De vaak oneerlijke concurrentie houdt de winstmarges lager dan in andere sectoren. Dit leidt vaak tot schaalvergroting en verlies van het ambachtelijke karakter, wat natuurlijk een beetje spijtig is. Anderzijds leidt het professionele management ertoe dat er meer dan vroeger een goede dialoog met de werknemers wordt opgezet. Dit stemt mij oprecht optimistisch want ik blijf natuurlijk nog altijd een beetje syndicalist.
TLV: Hoe blik je terug op ruim een kwarteeuw samenwerken met TLV als organisatie?
FVT: TLV slaagt er altijd in om in de Wetstraat de transportondernemers een gezicht te geven en dus aan te geven wat de concrete problemen of uitdagingen waren van hun leden als bepaalde afspraken of regelgevingen op tafel kwamen.
Uiteraard was het voor mij het moeilijkste werken in het sociaal overleg, omdat daar de belangen vaak tegengesteld leken. Toch werd er altijd zeer correct met elkaar omgegaan en werd nooit de man gespeeld. Ik heb met het management en met veel leden van TLV naast onze professionele contacten ook een zeer goed sociaal contact die mij steeds het gevoel hebben gegeven deel te mogen uitmaken van die grote familie die de transportsector eigenlijk nog wel is.
Tot slot ben ik TLV erg dankbaar voor hun rol en inzet in de MORA. Voor mensen buiten de transportsector is het vaak niet duidelijk welke cruciale rol de sector speelt voor de welvaart in Vlaanderen. Het is niet alleen nodig om dit onder de aandacht te brengen, maar transport verdient een cruciale plaats in het Vlaams Mobiliteitsbeleid. De wijze waarop Lode het voorzitterschap van de Commissie Goederenvervoer, Logistiek en Internationale Knooppunten heeft ingevuld, heeft ook de MORA bij de Vlaamse regering op de kaart gezet als een adviesraad waar je beter rekening mee houdt!
TLV: Welke tip wil je de transporteurs nog graag meegeven? Hoe kunnen zij best de toekomst van hun bedrijf zeker stellen?
FVT: Ik denk dat de krapte op de arbeidsmarkt de grootste uitdaging is. Dat pak je enerzijds aan door het voeren van een goed personeelsbeleid. Anderzijds wordt het ook superbelangrijk om als ondernemingen zichtbaar deel uit te maken van de ambitie om het logistieke hart van Europa te blijven en de cruciale schakel voor het Vlaamse economische beleid. Speerpuntsector zijn betekent tegelijkertijd dat bedrijven blijvend moeten inzetten op innovatie en duurzaamheid.
TLV: Welke activiteiten vullen jouw dagen voortaan? Ga je mobiliteit als jouw passie niet missen?
FVT: Een passie loslaten is uiteraard altijd moeilijk. Anderzijds moet iedereen er zich van bewust zijn dat er geen mirakeloplossingen zijn en dat het nemen van maatregelen in dit land enorm traag gaat. Het is dan ook logisch dat jonge mensen met nieuwe ideeën nu aan zet zijn. Bovendien wil ik aan het einde van carrière zelf een beetje zelfstandige ondernemer worden. In ons geliefde Andalusië open ik samen met mijn echtgenote het Hostal Aljibe. Iedereen welkom!
Ook interessant
Een blik in het leven van een beroepschauffeur - dagverslag
Dagverslag: Een glimp in het leven van Patrick, een gepassioneerde vrachtwagenchauffeur die al 37 jaar lang nationale en internationale wegen over reist op vier wielen.
Nieuwe medewerkers bij TLV worden voorgesteld aan de wereld van transport door een mini-stage bij een transportbedrijf tijdens hun eerste werkweken. Ze gaan één dag mee met een vrachtwagenchauffeur en worden zo ondergedompeld in de dagdagelijkse realiteit. Het is belangrijk om een goed beeld te krijgen van de sector en het beroep om zo transporteurs het best te kunnen bijstaan.
Shannon Van den Borre, nieuw bij TLV als marketing, communicatie en event coördinator, mocht één dag het beroep van chauffeur meebeleven. Met jarenlange ervaring in het vak, neemt Patrick Van de Maele, chauffeur bij Trans Europe Express (TEE), ons mee op weg door zijn leven als vrachtwagenchauffeur.
Interview en verslag: Shannon Van den Borre
De dag begint wanneer ik me aanmeld bij de balie van Trans Europe Express (TEE) in
Erpe-Mere. Het is nog vroeg, maar ik word onmiddellijk ontvangen met een glimlach. Patrick stond al grapjes te maken bij de planning en de sfeer zat duidelijk al goed. We bereiden ons voor op de rit van vandaag door veiligheid schoenen, een helm en een fluojas klaar te nemen. Patrick overloopt met mij kort de planning, neemt nog een koffie voor onderweg en zo staan we beiden klaar voor de rit naar de eerst klant.
De vluchteling
Patrick en ik maken kort even kennis en al snel blijkt dat hij al jarenlange ervaring heeft als beroepschauffeur. Patrick vertelt me over de weg die hij afgelegd heeft als chauffeur en waar het allemaal begon. “Mijn schoonvader is de persoon die me geïnspireerd heeft om in de transportsector te starten. Collega-chauffeurs en vrienden kenden hem als ‘de vluchteling’ vanwege de lange afstanden die hij aflegde met de vrachtwagen.”, vertelt hij ludiek. Hoewel zijn oorspronkelijke passie toch wielrennen was, moest hij na een spijtig ongeval tijdens zijn wielrencarrière nieuwe keuzes maken. Uiteindelijk trok de vrijheid van chauffeur, zowel op de weg als in de verdere internationale ritten, hem aan. Patrick vertelt mij met veel fierheid over TEE en de fijne werksfeer. Hij benadrukt dat er met veel respect en zorg omgegaan wordt met de werknemers.
De weg lijkt me uitzonderlijk rustig voor een woensdagochtend tijdens een spitsuur. Deze situatie brengt ons naar een volgend onderwerp: Merkt Patrick een groot verschil aan chauffeur zijn vandaag of vroeger? Hij hoeft er niet lang over na te denken. Voor hem is het verschil groot. Het toegenomen verkeer en de gestegen werkdruk door striktere controle op rij- en rusttijden zijn het eerste antwoord.
“Tot een aantal jaren terugging het bij chauffeurs vooral over zoveel mogelijk rijden. Vroeger was er ook meer ruimte voor sociale interactie tussen chauffeurs. Vandaag is er grote concurrentie tussen chauffeurs en bedrijven onderling. Wanneer ik startte als chauffeur was er echt een groepsgevoel, een community. Iedereen hielp elkaar en je was gewoon chauffeur, los van je nationaliteit of voor wie je reed. Vandaag ervaar ik dat, jammer genoeg, veel minder.”, voegt Patrick eraan toe.
Ondertussen komen we aan bij de eerste klant. Het is niet onmiddellijk duidelijk waar we verwacht worden voor aanmelding en administratie. Na telefonisch contact met de planning bleek dat ook zij geen wijzigingen mee gekregen hebben. We proberen de juiste locatie dus zelf te zoeken. Na een tijdje, vinden we onze weg naar de ontvangstbalie en de weegbrug. Onze wachttijd loopt hier al snel op tot een vol uur.
Rust in de cabine
Het geeft mij de ruimte om Patrick te vragen hoe hij een typische dag voor zichzelf als vrachtwagenchauffeur zou omschrijven.
Het wordt me snel duidelijk dat de nationale ritten eerder een uitzondering zijn voor hem. Zijn werkweek begint doorgaans al op zondagavond met het klaarleggen van zijn spullen voor de internationale ritten die hij maakt. Op maandagochtend vertrekt hij vroeg richting TEE, hij haalt zijn trailer op en vertrekt dan liefst zo snel mogelijk naar de eerste klant. “De dag is echter allesbehalve voorspelbaar. Onderweg naar mijn bestemming moet ik vaak omgaan met files, wachttijden en andere onverwachte obstakels.”, legt Patrick nog uit.
Het valt me ineens op dat de radio helemaal niet aanstaat in de cabine. Ik vraag Patrick of dit een bewuste keuze is. “Tijdens het rijden geniet ik van de rust in mijn cabine, zonder enige afleiding van de radio.”, aldus Patrick.
Een vriendelijke broer in Zuid-Frankrijk
De aanmelding bij de klant en een eerste keer wegen zijn net achter de rug. We rijden nu naar de locatie waar de goederen ingeladen zullen worden. Dit verloopt heel snel. We gaan terug richting de weegbrug om alle administratie in orde te brengen. Drie kwartier later zijn we onderweg naar een volgende stop waar we kort na de middag zullen aankomen.
Vanwege onze aankomst tijd, zijn ook de medewerkers van onze volgende stop in middagpauze. Patrick en ik maken daar gebruik van om wat leuke herinneringen boven te halen aan zijn internationale ritten. Hij vertelt me met veel enthousiasme over de mooie landschappen die hij tijdens deze ritten heeft mogen zien. Ik vraag hem naar één specifiek verhaal die hij zich voor altijd zou herinneren. Een verhaal uit Zuid-Frankrijk komt boven. Een hartverwarmend verhaal over hoe hij door een lokale boer werd ontvangen met koffie en een diepgesprek had vroeg in de ochtend voor hij zijn vrachtwagen zou laden. “Vroeger waren dergelijke gastvrije momenten niet ongewoon”, zegt Patrick mij. “Maar vandaag de dag zie ik een grote verandering naar sneller laden en lossen, met minder ruimte voor een fijne babbel.”, voegt hij toe met enige teleurstelling in zijn stem.
Ik hou er van om een hele week op weg te zijn richting het zuiden. De planning weet dat ik hun dan bedank voor de week vakantie.
Ik werd benieuwd naar mogelijke verrassende aspecten van zijn werk waar mensen misschien niet aan zouden denken. Iets wat mij bij de eerste stop onmiddellijk opviel was dat onze taak niet enkel laden en lossen was. Patrick gaat akkoord en voegt toe: “Veel mensen realiseren zich niet dat ons werk meer omvat dan alleen van punt A naar punt B rijden. We komen op diverse locaties binnen een bedrijf voordat we daadwerkelijk kunnen laden en lossen. Vaak moeten we ook nog zelf de handen uit de mouwen steken bij het laad- en losproces.”
Genieten van de kleine dingen
Hij kaart ook het onderwerp van verkeersveiligheid aan. Ik hoor enkele schrijnende verhalen van zware ongevallen te wijten aan onderschatting van de remafstand van een vrachtwagen.
We rijden richting West-Vlaanderen. Het veranderend landschap brengt me bij de vraag:
“Wat zijn enkele van de beste uitzichten die je hebt gezien tijdens het rijden, en welke routes zijn het meest indrukwekkend?”. Patrick vertelde me al dat hij heel erg geniet van internationale ritten. De planning weet ondertussen dat ze deze ritten zonder moeite aan hem kunnen geven. Het Zuiden spreekt hem het meeste aan. “De combinatie van prachtige landschappen en gastvrije culturen maakt deze ritten voor mij eerder een plezierreis dan werk.”, lacht Patrick.
Patrick en ik zijn ondertussen een halve dag op weg samen. Uit onze gesprekken merk ik dat hij een zeer rustig persoon is die wel graag een babbeltje slaat. Ik vroeg hem dan ook, uit nieuwsgierigheid, waar hij zoal het meest van geniet tijdens zijn ritten alleen.
De landschappen onderweg en een tas koffie was zijn antwoord. Genieten van de kleine dingen des levens dus.
We zijn aangekomen bij een volgende klant. Ook hier krijgen we te maken met lange wachttijden voor het lossen van onze goederen. Wat sterk opvalt, is dat er heel wat verkeer is bij deze site en er maar weinig ruimte is voor een gesprek dat los staat van transport kwesties. Langdurige blikken onze richting uit doen me verder ook vermoeden dat men het niet dagelijks meemaakt een vrouw te zien in de cabine.
Ikzelf voel me toch al wat vermoeid worden door te focussen op de weg en onze gesprekken. Ik vraag Patrick hoe hij alert en geconcentreerd blijft tijdens zijn lange uren achter het stuur. “Over het algemeen heb ik weinig moeite met lange ritten. Als ik echt een antwoord zoek, zou ik zeggen dat een koffietje mij wel helpt.”, zegt Patrick vlotjes. Hij is deze ritten duidelijk gewoon en heeft er al veel langere achter de rug.
In de cabine zie ik toch wat technische snufjes zoals dodehoekcamera’s, tachograaf en een GPS aanwezig. Ik ben benieuwd welke technologieën hem helpen bij zijn job.
Blijkt dat de komst van de GPS zijn werk aanzienlijk heeft vergemakkelijkt. Patrick vertelt mij verhalen over hoe hij vroeger met een kaart zich moest navigeren. Patrick is ook niet verlegen en legt uit dat hij vroeger wel vaker bij bedrijven of tankstations binnenstapte om de weg te vragen. “Zo heb ik ook een woordje Italiaans geleerd.”, vertelt hij trots.
In de namiddag wijzigt Patrick zijn planning plots. Door vertraging in de voormiddag is één van de klanten weggevallen en vervangen door een nieuwe, meer gelegen op onze route. Patrick stemt nog even af met de planning en start zo zijn nieuwe route.
Het stresspijl stijgt lichtjes, want de voorspelde aankomsttijd is later dan de openingsuren van het bedrijf. We komen uiteindelijk net op tijd aan en worden opgewacht voor het laden van onze laatste lading van vandaag. Nadat alles ingeladen is, vertrekken we terug richting Erpe-Mere om onze werkdag af te sluiten.
Het was interessant om het leven van een vrachtwagenchauffeur zoals het dagdagelijks is mee te mogen maken. Er komen heel wat onverwachte situaties en herplanning bij kijken waar je niet direct bij stilstaat. Moe maar voldaan kijken Patrick en ik even terug op hoe de dag verlopen is en neem ik afscheid van hem.
Wie is TLV?
Heb je nog vragen over de sector of onze diensten en producten? Bel ons, stuur een mailtje of maak een afspraak via de kalender. We helpen je graag verder!
