Kaderovereenkomst duurzame stedelijke logistiek ondertekend

July 17, 2024

Vlaanderen legt samen met transportsector basis vast voor regelgeving rond emissievrije levering

Op 20 juni 2024 ondertekende TLV de kaderovereenkomst ‘duurzame stedelijke logistiek’. Deze tekst legt afspraken vast tussen de Vlaamse overheid, lokale overheden en private sectoren om op termijn te komen tot een emissievrije belevering van de Vlaamse steden. Het document moet de basis vormen voor een uniforme en heldere regelgeving.

Precies om deze uniformiteit te kunnen waarborgen is TLV mee ingestapt in een intensief en constructief stakeholdertraject van zes maanden. Alleen door mee aan tafel te zitten met alle betrokken partijen, kan je als sectororganisatie druk leggen op dit dossier. Tijdens dit traject werd gesproken over vrijstellingen, individuele toelatingen, handhaving, flankerende maatregelen (waaronder subsidies voor voertuigen en laadinfrastructuur) en het ambitieniveau.

De uitkomst werd neergeschreven in een kaderovereenkomst. Hierin worden afspraken gemaakt over de flankerende maatregelen, rolverdeling en prioriteiten waarin alle partijen zich kunnen vinden. Het gaat onder meer over de integratie van ZES (zero-emissiezones voor stadslogistiek) in het mobiliteitsbeleid van steden en gemeenten én het uitwerken van regelgeving, over de implementatie van handhavingssystemen én het stimuleren van de modal shift tot monitoring en evaluatie én het aanbieden van emissievrije vervoermiddelen en laadinfrastructuur. Deelnemende steden en gemeenten moeten ook de eigen vloot emissievrij maken, laad- en tankinfrastructuur hiervoor voorzien en gunningscriteria in hun aanbestedingen opnemen die emissievrije belevering aanmoedigen.

Geen verplichte invoering

Voor TLV is het belangrijk dat er in de tekst geen sprake is van een verplichte invoering van een zogenaamde ZES. Steden en gemeenten kunnen vrijwillig zo’n ZES invoeren. Al wil Vlaanderen toch liefst dat minstens alle centrumsteden dit zouden doen. Als een stad of gemeente de intentie heeft om een ZES in te voeren, dan zal dit ten minste 18 maanden van tevoren moeten aangekondigd worden.

Voor nieuw aangekochte bestelwagens is het nu de bedoeling om vanaf 2027 emissievrij te zijn, voor alle andere bestaande voertuigen binnen die categorie is dat 2033. Voor nieuwe N2- en N3-vrachtwagens en -tractoren is het ambitieniveau 2029, voor alle bestaande voertuigen werd dat 2035. Ook voor de toegelaten euronormen van voertuigen is een ambitieniveau opgenomen in de overeenkomst. Zo werd vastgelegd dat Vlaanderen de meest vervuilende voertuigen (voertuigen ouder dan 15 jaar) uit stadskernen weert.

Voertuigen waarvoor nog geen betaalbaar zero emissie-alternatief beschikbaar is, kunnen een vrijstelling krijgen. Die geldt tot wanneer dit zero emissie-alternatief wel beschikbaar is. Om in aanmerking te komen moet een voertuig wel vermeld zijn op een limitatieve lijst. Deze lijst wordt jaarlijks geactualiseerd. De verwachting is dat deze lijst steeds korter zal worden door de technologische evolutie. Daarnaast zijn er dezelfde vrijstellingen die vandaag al gelden in lage-emissiezones. Dit is onder andere het geval voor uitzonderlijke voertuigen.

Individuele toelating

Naast de vrijstellingen, kan je in een aantal gevallen een individuele toelating kopen. Dit is onder meer het geval voor emissievrije voertuigen met een lange levertermijn. Zo kan je de continuïteit van je transporten blijven garanderen wanneer de levering van het zero-emissievoertuig op zich laat wachten. Ook voertuigen die slechts uitzonderlijk in een ZES komen, kunnen een toelating aankopen. Je kan tot 12 keer per jaar en per ZES toegang krijgen, mits betaling van een toetredingskost. Deze betalende individuele toelating kan tot 24 uur na betreding zone aangevraagd worden. Het aankopen van een individuele toelating zal per ZES-zone moeten gebeuren. Om in aanmerking te komen moet er aan bepaalde voorwaarden voldaan zijn.

Om zero-emissiezones voor stadslogistiek zo eenvoudig mogelijk in te voeren, blijkt dat een handhavingssysteem aan de hand van slimme (ANPR-)camera’s het meest geschikt is. Tegelijkertijd zijn wegcontroles het meest aangewezen om buitenlandse voertuigen te vatten.

Met deze kaderovereenkomst kan een volgende Vlaamse Regering een regelgevend kader opstellen voor emissievrije zones voor vrachtvervoer in Vlaamse steden. Wanneer de Vlaamse Regering deze stappen gezet heeft, kunnen steden en gemeenten daarmee verder aan de slag gaan en dit opnemen in hun bestuursakkoord. Vlaamse steden zullen dus zelf kunnen beslissen op welk moment ze een zero-emissiezone invoeren. Tot slot zullen de transportsector en de steden betrokken worden in het vervolgtraject via een evaluatiecommissie.

Ook interessant

Duurzaam transport
Onderweg

Op 1 juli 2024 worden de tarieven voor de kilometerheffing in Vlaanderen en Brussel opnieuw geïndexeerd.

Duurzaam transport
TLV

Verplichte emissievrije distributie? Dit deed TLV voor jou!

TLV
Duurzaam transport
Economie
Onderweg
Personeel en arbeid

"Stoppen met debatteren, starten met beleid, daar rekent TLV op."

Wie is TLV?

Heb je nog vragen over de sector of onze diensten en producten? Bel ons, stuur een mailtje of maak een afspraak via de kalender. We helpen je graag verder!